ԱՄՆ-ի հատուկ դեսպանորդ Սթիվ ՈՒիտկոֆը թույլատրելի է համարել Աբրահամի համաձայնագրերի ընդլայնումը, նշելով, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը կարող են միանալ դրանց ապագայում։ «Մենք կարծում ենք, որ շատ, շատ մոտ ենք այդ երկրներում հակամարտությունների վերջնական լուծմանը։ Ես կարծում եմ, որ երկուսն էլ կարող են ցանկանալ միանալ Աբրահամի համաձայնագրերին»,- ասել է Ուիտկոֆը։ ԱՄՆ-ի հատուկ ներկայացուցչի խոսքով՝ սա շատ կարևոր նախաձեռնություն է երկրի նախագահ Դոնալդ Թրամփի համար, և նա հավատում է դրան։               
 

«Նա­խա­պես հռ­չա­կած նպա­տակ­նե­րից կա­ռա­վա­րու­թ­յու­նը շեղ­վել է գրե­թե 180 աս­տի­ճա­նով»

«Նա­խա­պես հռ­չա­կած նպա­տակ­նե­րից կա­ռա­վա­րու­թ­յու­նը շեղ­վել է գրե­թե 180 աս­տի­ճա­նով»
24.09.2019 | 00:16

Քա­ղա­քա­գետ ԱՐ­ՄԵՆ ՄԻ­ՆԱ­ՍՅԱ­ՆԻ կար­ծի­քով՝ քա­ղա­քա­կան թեժ ա­շու­նը ծա­վա­լուն քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թաց­ներ է են­թադ­րում, ո­րոնք կա­րող են իշ­խա­նա­կան հա­մա­կար­գում վե­րա­դա­սա­վո­րում­նե­րի, կո­նյունկ­տու­րա­յի փո­փո­խու­թյան հան­գեց­նել: Ըստ նրա՝ թեժ ա­շունն ար­դեն իսկ մեկ­նար­կել է, և վեր­ջին տասն օ­րում բուռն ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի ա­կա­նա­տեսն ենք լի­նում՝ ԱԱԾ տնօ­րե­նի և ոս­տի­կա­նու­թյան պե­տի հրա­ժա­րա­կան, Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի նա­խա­գա­հի լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­նե­լու գոր­ծըն­թա­ցի մեկ­նարկ խոր­հր­դա­րա­նի իշ­խա­նա­կան խմ­բակ­ցու­թյան կող­մից և այլն: Ան­գամ տևա­կան դա­դա­րից հե­տո, ա­սում է մեր զրու­ցա­կի­ցը, վար­չա­պե­տի սպաս­ված մա­մու­լի ա­սու­լի­սը մնաց ստ­վե­րում՝ Փա­շի­նյա­նի նշած հա­րյուր փաս­տե­րից մեկն ան­գամ չի մտա­պահ­վել, ո­րով­հետև դրանք ստ­վեր­վե­ցին վե­րոն­շյալ ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րով:

-Ար­դեն տևա­կան ժա­մա­նակ ար­տա­հերթ խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րի անհ­րա­ժեշ­տու­թյան մա­սին տե­սա­կետ­ներ են շր­ջա­նառ­վում: Ըստ Ձեզ՝ հիմ­քեր կա՞ն նոր ընտ­րու­թյուն­նե­րի հա­մար:
-Մինչև հար­ցին անդ­րա­դառ­նալն ա­սեմ, որ այ­սօր­վա խոր­հր­դա­րա­նա­կան հա­մա­կար­գին հիմ­նո­վին չենք ա­դապ­տաց­վել: Այս մո­դե­լին բնո­րոշ ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյունն­նե­րից մեկն էլ այն է, որ հե­ղա­փո­խու­թյան, քա­ղա­քա­կան ո­րո­շա­կի տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րի կամ ան­գամ կո­նյունկ­տու­րա­յի փո­փո­խու­թյան պա­րա­գա­յում կա­ռա­վա­րող ու­ժը գնում է վս­տա­հու­թյան քվե ստա­նա­լու ճա­նա­պար­հով, հետևա­բար, կա­ռա­վա­րու­թյունն ան­ձամբ կա­րող է նա­խա­ձեռ­նել խոր­հր­դա­րա­նա­կան ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ: Իսկ երբ եր­կի­րը կա­ռա­վար­վում է կոա­լի­ցիոն գոր­ծըն­կեր­նե­րի կող­մից, ու նրանց հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում ո­րո­շա­կի խն­դիր­ներ են ա­ռա­ջա­նում, կող­մե­րից մե­կը կա­րող է դի­մել ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ կազ­մա­կեր­պե­լու գոր­ծի­քին: Մեզ մոտ, սա­կայն, այ­սօր մեկ կու­սակ­ցու­թյան իշ­խա­նու­թյուն է, ո­րը խոր­հր­դա­րա­նում մե­ծա­մաս­նու­թյուն ու­նի, ու ո­րի ներ­սում, գո­նե ար­տա­քուստ, պա­ռակ­տում չկա: Մյուս կող­մից, վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը բա­վա­կան բարձր վար­կա­նիշ ու­նի, ու այն­պես չէ, որ նրա վար­կա­նիշն այս մե­կու­կես տար­վա ըն­թաց­քում կտ­րուկ ան­կում է ապ­րել, և այժմ վս­տա­հու­թյան քվե ստա­նա­լու խն­դիր ու­նի: Ե­թե այս տրա­մա­բա­նու­թյամբ ենք վեր­լու­ծում ի­րա­վի­ճա­կը, ա­պա ա­պա­գա­յում խոր­հր­դա­րա­նա­կան ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ դժ­վար թե տե­ղի ու­նե­նան: Բայց, մյուս կող­մից, հա­սա­րա­կու­թյան մի ստ­վար զանգ­ված, որն իշ­խա­նա­փո­խու­թյու­նից հե­տո ար­հես­տա­կան բա­ժան­ման հետևան­քով հայ­տն­վել է հա­կա­ռակ ճամ­բա­րում, հաս­կա­նա­լով, որ գոր­ծող խոր­հր­դա­րա­նը չի հա­մա­պա­տաս­խա­նում հան­րա­յին տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րին, ակն­կա­լում է, թե ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, տե­ղի կու­նե­նան: Իմ հա­մոզ­մամբ՝ ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներն ան­խու­սա­փե­լի կլի­նեն միայն այն դեպ­քում, երբ խոր­հր­դա­րա­նի իշ­խա­նա­կան ֆրակ­ցիան լի­նի ոչ մո­նո­լիտ, տա­րան­ջա­տում­ներ լի­նեն, ու մեկ կենտ­րո­նից կա­ռա­վա­րե­լու, վե­րահս­կե­լու խն­դի­րը լու­ծե­լու հա­մար իշ­խա­նու­թյու­նը գնա ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­նե­րի: Դրա՝ ոչ մո­նո­լի­տու­թյան, նա­խան­շան­ներ, կար­ծես, կան, թեև դժ­վար է ա­սել, թե իշ­խող ու­ժի մեջ լուրջ հա­կա­սու­թյուն­ներն ինչ­քա­նով կա­րող են շա­րու­նա­կա­կան լի­նել:
-Մեկ կենտ­րո­նից կա­ռա­վա­րե­լը կար­ծես ստաց­վում է, և «կենտ­րո­նին» դեմ գնա­ցող պատ­գա­մա­վո­րի առջև ման­դա­տից հրա­ժար­վե­լու պա­հանջ է դր­վում: Ե­թե այս­պես շա­րու­նակ­վի, պարզ է՝ փո­խա­րի­նե­լու կգան նրանք, ով­քեր պատ­րաստ կլի­նեն են­թարկ­վե­լու «կենտ­րո­նին»:
-Ա­ռա­ջի­կա­յում բախ­վե­լու ենք լուրջ խն­դիր­նե­րի, քա­նի որ հա­մա­կարգն այժմ ի­ներ­ցիա­յով է ա­ռաջ գնում: Սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան լուրջ խն­դիր­ներ, ֆորս­մա­ժո­րա­յին ի­րա­վի­ճակ­ներ՝ բնա­կան ա­ղետ­նե­րից մինչև պա­տե­րազմ­ներ, չենք ու­նե­ցել ու չգի­տենք՝ նման դեպ­քե­րում իշ­խա­նա­կան խմբակցությունն ի­րեն ինչ­պես կդրսևո­րի: Այդ­տեղ տար­բեր թևեր կան՝ կու­սակ­ցա­կան­ներ, քա­ղա­քա­ցիա­կան հա­սա­րա­կու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ և այլք, ո­րոնք մի­մյանց հետ ոչ բո­լոր հար­ցե­րում են հա­մա­միտ: Նրանց հա­յացք­նե­րը միան­գա­մայն տար­բեր են ա­մե­նա­տար­բեր խն­դիր­նե­րի շուրջ: Տե­սանք՝ Ա­մուլ­սա­րի խն­դի­րը, դեռևս լու­ծում չս­տա­ցած, կա­րող է լուրջ գոր­ծոն դառ­նալ ար­դեն իսկ նկա­տե­լի ճա­քե­րի խո­րաց­ման հա­մար: Եվ բնավ հեշտ չէ կան­խա­տե­սել՝ վար­չա­պե­տը կկա­րո­ղա­նա՞ վե­րահս­կել այդ ֆրագ­մեն­տա­ցիան, թե՞ ոչ:
Բո­լոր հե­ղա­փո­խու­թյուն­նե­րից կամ կտ­րուկ իշ­խա­նա­փո­խու­թյու­նից հե­տո ա­մեն բան գլ­խի­վայր շուռ է գա­լիս, է­լի­տա­նե­րը փոխ­վում են, իսկ ե­կող նոր է­լի­տա­նե­րում գա­ղա­փա­րա­կան միաս­նու­թյուն չի լի­նում: 1990-ա­կա­ն­նե­րի սկզ­բին «Հա­յոց հա­մազ­գա­յին շար­ժում» դա­շին­քից մի քա­նի կու­սակ­ցու­թյուն­ներ պոկ­վե­ցին հենց Գե­րա­գույն խոր­հր­դում: Ճիշտ է, այ­սօր­վա օ­րեն­սդ­րա­կան կար­գա­վո­րում­ներն ինչ-որ դրույթ­նե­րով սահ­մա­նա­փա­կում են բա­ժա­նում­նե­րը, բայց, միևնույն է, ե­թե գա­ղա­փա­րա­կան կամ քա­ղա­քա­կան սկզ­բունք­նե­րի պատ­ճա­ռով պաշ­տո­նյան ո­րո­շում է ան­ջատ­վել իշ­խա­նա­կան թի­մից, «կենտ­րո­նը» խն­դիր է ու­նե­նա­լու: «Իմ քայ­լի» դեպ­քում ե­թե նմա­նօ­րի­նակ բա­ժա­նում­նե­րը զանգ­վա­ծա­յին բնույթ ու­նե­նան, ա­պա վար­չա­պե­տը գու­ցե դի­մի ար­տա­հերթ խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րի գնա­լու մե­թո­դին:
-Այն­պի­սի տպա­վո­րու­թյուն է, թե իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին հա­կազ­դողն ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան ու­ժերն են: Ին­չու՞ է հան­դուր­ժող խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մու­թյու­նը:
-Ոչ միայն խոր­հր­դա­րա­նա­կան, այլև ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մա­դիր ու­ժե­րի մոտ հե­ղա­փո­խա­կան կա­ռա­վա­րու­թյանն ընդ­դի­մա­նա­լը գլ­խա­վոր ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թյուն կամ ուղ­ղու­թյուն չէր, ո­րով­հետև հան­րու­թյու­նը հակ­ված չէր դա ըն­դու­նե­լու: Այժմ կո­նյունկ­տու­րան փոքր-ինչ փոխ­վել է, հան­րա­յին տրա­մադ­րու­թյուն­ներն ու է­մո­ցիան բա­վա­կան նս­տել են, և այս ի­րա­վի­ճա­կում ռեալ գոր­ծու­նեու­թյուն ծա­վա­լե­լը, այդ թվում՝ իշ­խող կու­սակ­ցու­թյա­նը հա­կադր­վե­լով, քա­ղա­քա­կան ա­ռու­մով դար­ձել է ե­կամ­տա­բեր: Հի­մա այդ ակ­տի­վու­թյու­նը նկա­տե­լի կլի­նի, չեմ կար­ծում, թե խոր­հր­դա­րա­նա­կան ֆրակ­ցիա­նե­րը հակ­ված չէին հան­դես գա­լու ընդ­դի­մու­թյան դիր­քե­րից, պար­զա­պես տար­բեր հար­ցե­րում ընդ­դի­մա­նա­լը, պայ­մա­նա­կան ա­սած, հե­ղա­փո­խա­կան կա­ռա­վա­րու­թյա­նը չէր բե­րե­լու քա­ղա­քա­կան դի­վի­դենդ­ներ, ու նրանք զգու­շա­վո­րու­թյուն էին ցու­ցա­բե­րում: Չմո­ռա­նանք, որ գոր­ծող իշ­խա­նու­թյունն իր բո­լոր հա­կա­ռա­կորդ­նե­րին՝ քա­ղա­քա­կան, գա­ղա­փա­րա­կան ու նույ­նիսկ տն­տե­սա­կան, չի խնա­յել ու մե­ղադ­րել է նախ­կին­նե­րին ծա­ռա­յե­լու մեջ: Օ­րեր ա­ռաջ դրա­նում հա­մոզ­վե­ցինք, երբ գոր­ծող իշ­խա­նու­թյան ան­դա­մը՝ ԱԱԾ պետ Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նը, պաշ­տո­նազ­րկ­վեց, ու քա­րոզ­չա­կան մա­կար­դա­կում նրան մե­ղադ­րե­ցին նախ­կի­ն­նե­րի հետ կա­պեր ու­նե­նա­լու մեջ: Այս գոր­ծի­քը շա­րու­նա­կում է մնալ ու­նի­վեր­սալ, ու այս ի­րա­վի­ճա­կում ցան­կա­ցած անձ ու կու­սակ­ցու­թյուն խու­սա­փում է փոխ­կա­պակց­վե­լուց նախ­կին­նե­րի հետ՝ նա­խընտ­րե­լով ո­րո­շա­կի լռու­թյուն պահ­պա­նել, մինչև ընդ­հա­նուր տրա­մադ­րու­թյու­նը կփոխ­վի:
-Օ­րեր ա­ռաջ քա­ղա­քա­կան դաշ­տում ձևա­վոր­վեց նոր կու­սակ­ցու­թյուն՝ «Ա­դեկ­վա­Դը», մի քա­նի օր ա­ռաջ էլ «Սաս­նա ծռերն» էին հան­դի­պել վար­չա­պետ Փա­շի­նյա­նի հետ: Կար­ծես, ինչ-որ գոր­ծըն­թաց­ներ են սկս­վել:
-Դա վկա­յում է, որ մեկ­նար­կած քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թա­ցը տե­սա­նե­լի է: Այս ըն­թաց­քում, բնա­կան է, քա­ղա­քա­կան ու­ժեր կծն­վեն, կլի­նեն նոր կոն­սո­լի­դա­ցիա­ներ, չեմ բա­ցա­ռում նաև՝ իշ­խող կու­սակ­ցու­թյու­նից ինչ-որ խմ­բեր ա­ռանձ­նա­նան, գու­ցե նոր հրա­ժա­րա­կան­ներ լի­նեն, դա բնա­կան գոր­ծըն­թաց է: Կտ­րուկ փո­փո­խու­թյուն ենք ու­նե­ցել, ին­չի հետևան­քով տար­բեր մար­դիկ են հայ­տն­վել նույն խմ­բակ­ցու­թյան ներ­սում, ու հայտ­նի չէ՝ որն է այն սո­սին­ձը, որ պա­հում է իշ­խող թի­մին: Մյուս կող­մից՝ հաս­կա­նա­լի է, որ հան­րու­թյու­նը չբա­վա­րար­ված սպա­սում­ներ ու­նի, նո­րե­րի աշ­խա­տան­քում թե­րա­ցում­ներ է տես­նում, սո­ցիա­լա­կան ըն­թա­ցիկ խն­դիր­նե­րից դժ­գոհ է, իշ­խա­նա­կան բուրգն ա­վե­լի փխ­րուն է դար­ձել, ոգևո­րու­թյու­նը, որ հե­ղա­փո­խա­կա­նու­թյու­նը միա­վո­րող հան­գա­մանք էր, աս­տի­ճա­նա­բար մա­րում է, ան­հա­տա­կան ու խմ­բա­յին շա­հեր են ի հայտ գա­լիս: Հաս­կա­նա­լի է, որ ե­թե խոր­հր­դա­րա­նը չի հա­մա­պա­տաս­խա­նում հան­րա­յին տրա­մադ­րու­թյա­նը, Նի­կոլ Փա­շի­նյանն ու նրա կա­ռա­վա­րու­թյու­նը չու­նեն այն վս­տա­հու­թյու­նը, որ ու­նեին ան­ցյալ տա­րի, հետևա­բար, պետք է գոր­ծըն­թաց­ներ սկս­վեն, ձևա­վոր­վեն խմ­բեր ու կու­սակ­ցու­թյուն­ներ, ո­րոնք կար­տա­հայ­տեն վե­րը թվարկ­ված տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րը:
-Բայց Սերժ Սարգ­սյա­նի «հա­գով կար­ված» Սահ­մա­նադ­րու­թյան մեջ Փա­շի­նյա­նը, կար­ծես, վատ չի զգում ի­րեն:
-Ես չեմ կար­ծում, թե որևէ մեկն ի­րեն վատ կզ­գար, բայց վս­տահ եմ, որ գոր­ծող Սահ­մա­նադ­րու­թյան պա­րա­գա­յում ե­թե հան­գա­մանք­ներն այլ կերպ դա­սա­վոր­վեն, մենք կու­նե­նանք ո­րո­շում­նե­րի կա­յաց­ման բո­լո­րո­վին այլ մե­խա­նիզմ­ներ: Տե­սեք՝ այժմ իշ­խա­նու­թյու­նում բո­լո­րի դրա­կան վար­կա­նի­շը փոխ­կա­պակց­ված է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի բարձր վար­կա­նի­շի հետ, մնա­ցա­ծի քա­ղա­քա­կան կա­պի­տա­լի­զա­ցիան ձգ­տում է զրո­յի, հետևա­բար, պետք է ակն­կա­լել, որ ո­րո­շում­նե­րի կա­յա­ցու­մը միանձ­նյա է լի­նե­լու: Ե­թե մենք ու­նե­նանք այլ ի­րա­վի­ճակ, երբ իշ­խա­նու­թյան կգա մի կու­սակ­ցու­թյուն, ո­րում կլի­նեն քիչ թե շատ հա­վա­սա­րա­զոր քա­ղա­քա­կան դեմ­քեր, կա­ռա­վա­րումն ու ո­րո­շում­նե­րի ըն­դու­նու­մը կի­րա­կա­նաց­նի կո­լե­գիալ մար­մի­նը:
-Իշ­խա­նու­թյու­նը ցան­կա­նում է դա­դա­րեց­նել Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի նա­խա­գա­հի լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը, ու­ժա­յին կա­ռույց­նե­րի ղե­կա­վար­նե­րը հրա­ժեշտ տվե­ցին պաշ­տո­նին, ու այժմ օ­րի­նա­գիծ են ըն­դու­նում, ըստ ո­րի՝ այդ պաշ­տոն­նե­րը քա­ղա­քա­կա­նաց­վում են: Տպա­վո­րու­թյուն է, թե իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը դիր­քերն ամ­րապն­դե­լու ու ա­մեն ինչ ի­րենց հար­մա­րեց­նե­լու խն­դիր ու­նեն:
-Ես ի­դեա­լիստ չեմ ու հակ­ված չեմ կար­ծե­լու, թե որևէ մե­կին կհա­ջող­վի կտ­րուկ լու­ծել կու­տակ­ված բո­լոր խն­դիր­ներն ու հար­ցե­րը, մյուս կող­մից, սա­կայն, նոր կա­ռա­վա­րու­թյու­նը չի ար­դա­րաց­նում հա­սա­րա­կու­թյան ակն­կա­լիք­ներն ու հակ­ված է, տե­ղա­յին խն­դիր­ներ լու­ծե­լով, այս պա­հին ըն­դա­մե­նը սե­փա­կան իշ­խա­նու­թյու­նը պա­հե­լուն: Քա­ղա­քա­գի­տու­թյան տե­սան­կյու­նից դա նոր­մալ է, բայց նա­խա­պես հռ­չա­կած նպա­տակ­նե­րից կա­ռա­վա­րու­թյու­նը շեղ­վել է գրե­թե 180 աս­տի­ճա­նով: Ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­նե­րից հե­տո կա­ռա­վա­րու­թյունն ԱԺ ներ­կա­յաց­րեց գոր­ծա­դիր իշ­խա­նու­թյան կա­ռուց­ված­քի նա­խա­գի­ծը, ու ե­թե խն­դիր էր դր­ված փո­խել ու­ժա­յին մար­մին­նե­րի ու դրանց ղե­կա­վար­նե­րի կար­գա­վի­ճա­կը, ա­պա ի՞նչն էր խան­գա­րում դա նե­րա­ռել կա­ռա­վա­րու­թյան կա­ռուց­ված­քի մա­սին օ­րի­նագ­ծում: Ինչ վե­րա­բե­րում է ՍԴ-ին, ա­պա Ազ­գա­յին ժո­ղո­վը մի փոքր ու­շա­ցել է: Ե­թե պետք է կի­րա­ռեին Հրայր Թո­վմա­սյա­նի կամ մյուս­նե­րի վրա ճն­շում գոր­ծադ­րե­լու գոր­ծի­քը, դա պետք է ա­նեին հա­մա­պա­տաս­խան ո­րո­շու­մը կա­յաց­նե­լուց ա­ռաջ, ոչ հե­տո: Տպա­վո­րու­թյուն է, թե կա­ռա­վա­րու­թյու­նը ծրա­գիր չու­նի, գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հեր­թա­կա­նու­թյուն ու վե­րա­բաշ­խում չկա: Հաս­կա­նա­լի չէ՝ ինչ է ա­նում Ազ­գա­յին ժո­ղո­վը, ին­չով է օ­ժան­դա­կում կա­ռա­վա­րու­թյա­նը:
-ԱԺ-ն հայ­տա­րա­րել է Ընտ­րա­կան օ­րենս­գր­քի փո­փո­խու­թյուն­նե­րի շուրջ աշ­խա­տանք­նե­րի մեկ­նար­կի մա­սին: Ի՞նչ եք կար­ծում, այս ան­գամ իշ­խա­նու­թյուն­ներն ի­րա­պես բա­րե­փոխ­ված ԸՕ ու­նե­նա­լու բա­վա­րար կամք կու­նե­նա՞ն:
-Կամք, կար­ծում եմ, կու­նե­նան, հարցն այն է, թե ին­չը կփո­խեն ու ինչ կս­տա­նան, դա է կարևո­րը: Մենք վեր­լու­ծու­թյուն չու­նենք, թե Ընտ­րա­կան օ­րենս­գր­քե­րը թե՛ նախ­կի­նում, թե՛ հի­մա ի­րա­կան ինչ խն­դիր­ներ են ա­ռա­ջաց­րել, հս­տակ չէ՝ դրանք մեր ու­նե­ցած օ­րեն­սդ­րա­կան կար­գա­վո­րում­նե­րի՞ց, թե՞ մե­զա­նում առ­կա սո­ցիալ-մշա­կու­թա­յին ի­րո­ղու­թյուն­նե­րից են բխում: Կամ գու­ցե լավ ընտ­րու­թյուն­ներ ու­նե­նա­լու գաղտ­նի­քը լավ կր­թա­կան հա­մա­կարգ ու­նե­նա­լու, այլ ոչ թե ԸՕ-ի մե՞ջ է: Ո­րո­շում կա­յաց­նող­նե­րը հակ­ված են ստա­նա­լու այն­պի­սի կար­գա­վո­րում­ներ, ո­րոնք ի­րենց կօգ­նեն հնա­րա­վո­րինս հեշ­տու­թյամբ վե­րար­տադր­վել, և դա՝ բո­լոր իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ: Կար­ծում եմ՝ ա­նակն­կալ ձևով օ­րի­նա­գիծ է ներ­կա­յաց­վե­լու, ա­նակն­կալ ձևով ըն­դուն­վե­լու է խոր­հր­դա­րա­նի կող­մից, ու ոչ բո­լոր կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը, քա­ղա­քա­ցիա­կան հա­սա­րա­կու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը, շա­հագր­գիռ այլ կա­ռույց­ներ են ներգ­րավ­ված լի­նե­լու այդ նա­խագ­ծի կամ վե­րա­նայ­ման, բա­րե­փոխ­ման գոր­ծըն­թա­ցում: Ինչ վե­րա­բե­րում է ա­վե­լի շատ ոչ թե գա­ղա­փա­րա­կան, այլ կշ­ռա­դատ­ված ընտ­րու­թյա­նը, ա­պա քա­ղա­քա­ցին պետք է գնա­հատ­ման ո­րո­շա­կի հա­մա­կարգ ու­նե­նա՝ հաս­կա­նա­լու հա­մար, թե թեկ­նա­ծուի տված խոս­տում­նե­րը որ­քա­նով են ի­րա­կա­նա­նա­լի: Մենք երբևէ չենք ու­նե­ցել նույն օ­րեն­սդ­րա­կան կար­գա­վո­րում­նե­րով անց­կաց­ված ընտ­րու­թյուն­ներ, քա­ղա­քա­ցուն մշ­տա­պես խա­ղի նոր կա­նոն­ներ են ա­ռա­ջարկ­վել, ու նրա հա­մար պարզ չէ՝ ու­մից ինչ պա­հան­ջել: Այդ իսկ պատ­ճա­ռով նոր ԸՕ ըն­դու­նե­լիս պետք է պայ­մա­նա­վոր­վել, որ, են­թադ­րենք, առն­վազն 20 տա­րի չենք վե­րա­նա­յե­լու այդ մո­դե­լը, որ­պես­զի կա­յա­նան ընտ­րա­կան ինս­տի­տուտ­ներն ու քա­ղա­քա­ցու՝ ո­րո­շում կա­յաց­նե­լու մո­տիվ­նե­րը: Դրա­նից հե­տո միայն կա­րող ենք խո­սել կշ­ռա­դատ­ված ընտ­րու­թյան մա­սին:
Զրույ­ցը՝
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱ­ՆԻ
Դիտվել է՝ 5525

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ